Ewakuacja

Wybuchajace pozary sa niekiedy tym tragiczniejsze, ze ofiarami ich padaja ludzie. Szybko rozszerzajacy sie ogien, zadymienie, wysoka temperatura, wydzielajace sie w srodowisku pozaru gazy toksyczne moga zaatakowac czlowieka tak niespodziewanie, ze samodzielne uratowanie sie staje sie niemozliwe ...

Wybuchajace pozary sa niekiedy tym tragiczniejsze, ze ofiarami ich padaja ludzie. Szybko rozszerzajacy sie ogien, zadymienie, wysoka temperatura, wydzielajace sie w srodowisku pozaru gazy toksyczne moga zaatakowac czlowieka tak niespodziewanie, ze samodzielne uratowanie sie staje sie niemozliwe. Czlowiek moze wówczas liczyc jedynie na pomoc z zewnatrz. Szybka interwencja strazy pozarnej, przygotowanej do sprawnego przeprowadzenia ewakuacji moze uratowac niejedno zycie.

Ewakuacja ma wiec na celu wyniesienie lub wyprowadzenie poza strefe zagrozona ludzi, zwierzat lub mienia.

Zasady prowadzenia ewakuacji ludzi.

Czynnosci ewakuacyjne nalezy rozpoczac bezposrednio po zauwazeniu pozaru i stwierdzeniu, ze zagrozone jest zycie lub zdrowie czlowieka. Podejmujac decyzje o przeprowadzeniu ewakuacji nalezy koniecznie pamietac, ze:

* trzeba ustalic liczbe osób do ewakuacji,
* zdobyc informacje o stanie zdrowia zagrozonych osób,
* w pierwszej kolejnosci nalezy ewakuowac ludzi z pomieszczen, w których powstal pozar i pomieszczen bezposrednio zagrozonych pozarem,
* nalezy dokladnie wskazac drogi ewakuacyjne.

Rozpoczynajac ewakuacje trzeba dokladnie poinformowac ludzi o zaistnialej sytuacji, wskazac kierunek i sposób opuszczenia rejonów zagrozonych. Trzeba ja oglosic w takiej formie, by wszyscy jednoznacznie zrozumieli, iz zachodzi koniecznosc natychmiastowego opuszczenia pomieszczen lub obiektu. Czynnosci ewakuacyjne nalezy przeprowadzic sprawnie, nie dopuszczajac do chaosu. Ewakuacja ludzi jest szczególnie utrudniona w przypadku zagrozenia ludzi chorych i niepelnosprawnych. Wymaga ona bowiem uzycia specjalnego sprzetu lub umiejetnego wyniesienia na rekach poszkodowanych lub zagrozonych osób.

Sposoby ewakuowania osób chorych i niepelnosprawnych.

Chore osoby najlatwiej ewakuowac przy uzyciu noszy lub w pozycji siedzacej przy uzyciu krzesla. W przypadku braku odpowiedniego sprzetu mozna osobe wyprowadzic oplatajac rekami ratowanego ramiona dwóch ratowników lub wyniesc stosujac: chwyt "konczynowy", "stoteczkowy" lub "hustawkowy".
W chwycie "konczynowym" jeden ratownik chwyta ewakuowanego pod pachy stojac za jego glowa, drugi zas pod kolana stojac tylem do ratowanego.
Wykorzystujac chwyt "na stoleczku" strazacy splatajac dlonie tworza siedzenie, na którym umieszczaja ratowanego. Ratowany zas trzyma strazaków za szyje.
Przy chwycie "hustawkowym" ratownicy tworza siedzenie ze swoich rak zewnetrznych i na nich siada ratowany. Z rak wewnetrznych tworza oparcie dla chorej osoby. W przypadku ratowania osoby chorej przez jednego ratownika mozna stosowac chwyty: "strazacki", "tlumokowy", "na barana", "biodrowy", "kolyskowy", "ciagniony".
Chwyt "strazacki" polega na przelozeniu jednej reki miedzy nogami ratowanego, ulozeniu osoby ratowanej na barkach i chwyceniu przelozona reke miedzy nogami za nadgarstek reki zwisajacej z przodu. Druga reka ratownika jest wolna, co umozliwia mu poruszanie sie nawet po drabinie.
Przy chwycie "tlumokowym" strazak uklada ewakuowanego na swoich plecach tak, aby jego rece zwisaly swobodnie na piersi strazaka. Podczas ewakuowania ratownik jedna reka trzyma reke ratowanego z przodu, druga zas moze podtrzymywac jego uda z tylu.
Wykorzystujac chwyt "na barana" ratowanego umieszcza sie na plecach ratownika, aby ratownik mógl obydwoma rekami podtrzymywac jego uda. Ratowany zas moze chwycic rekami ramiona ratownika.
Przy chwycie "biodrowym" strazak przysiada tylem przy osobie lezacej, ujmuje ja jedna reka pod pachami od strony pleców, a druga pod kolanami. Po uchwyceniu podnosi sie z pozycji siedzacej i pochylony do przodu wynosi ratowanego.
Chwyt "kolyskowy" polega na uchwyceniu ewakuowanego w taki sposób, w jaki chwyta sie male dziecko i wyniesieniu, tak jak dziecko przed soba.
Do zastosowania chwytu "ciagnionego" potrzebny jest koc. Osobe ratowana uklada sie na kocu i ciagnie na kocu od strony glowy. Metoda ta moze byc wykorzystywana do ratowania osób o duzej wadze. Mozna ja jednak stosowac tylko na powierzchniach poziomych i plaskich.
Sprzet pozarniczy do ewakuacji ludzi. Metody ewakuacji, o których mowa byla wyzej, moga byc stosowane, jesli zachowane sa bezpieczne wyjscia z budynku. W przypadku odciecia przez pozar wyjsc przez korytarze i klatki schodowe nalezy wykorzystac sprzet pozarniczy umozliwiajacy ewakuacje z dachów, balkonów, okien. Do tego celu wykorzystywane sa:

* drabiny mechaniczne,
* podnosniki hydrauliczne,
* skokochrony,
* wory ratownicze,
* linkowe urzadzenia ratownicze,
* smiglowce.

Drabiny i podnosniki.

Drabiny i podnosniki umozliwiaja ewakuowanie ludzi z duzych wysokosci. Wyzsze od podnosników drabiny moga byc wysuwane do wysokosci 50 m. Instalowane przy urzadzeniach tych kosze umozliwiaja ratowanie osób nawet niepelnosprawnych i dzieci. Wykorzystywanie drabin i podnosników uwarunkowane jest wieloma czynnikami: mozliwoscia dojazdu, sila wiatru, przeszkodami w postaci przewodów elektrycznych, drzew, tarasów. Podnosniki hydrauliczne, w zasadzie o mniejszym zasiegu, maja wlasne zalety: duzo wyzszy udzwig kosza, mozliwosci pracy przy wiekszym wietrze (sztywniejsze ramiona), wieksza manewrowosc kosza.

Wory ratownicze.

Wory ratownicze mozna wykorzystac do ratowania ludzi sprawnych fizycznie z wysokosci do 20 m. Ratowany wpuszczany do wora musi byc pozbawiony wszelkich przedmiotów ostrych, które moglyby uszkodzic cialo lub wór. Do obslugi wora potrzebnych jest dziewieciu strazaków: - trzech przy oknie na okreslonej kondygnacji, szesciu na dole do trzymania urzadzenia. Ratowanego ewakuuje sie glowa w dól, w pozycji lezacej na plecach.

Skokochrony.

Sprzetem ratowniczym umozliwiajacym ewakuacje ludzi sprawnych fizycznie moze byc skokochron. Stosuje sie go wówczas, gdy utrudnione lub niemozliwe jest wykorzystanie innego sprzetu. Jest to pneumatyczna poduszka, na która ludzie moga wyskakiwac z wysokosci do 16 m. Poduszke napelnia sie powietrzem z butli powietrznej.Po kazdym wykonanym skoku powietrze w skokochronie nalezy uzupelniac. Przy wykorzystaniu tego sprzetu na kondygnacji, z której prowadzi sie ewakuacje, musi przebywac strazak, który instruuje osobe ratowana, w jaki sposób ma wykonac skok.

Linkowe urzadzenia ratownicze.

Do dzialan ewakuacyjnych prowadzonych przez straze pozarne wykorzystywane sa najczesciej aparaty ratunkowe "Rollgliss". Mozna przy ich uzyciu ratowac osoby niepelnosprawne, niedolezne lub nieprzytomne. Aparaty moga byc uzyte przy wykorzystaniu do zawieszenia trwalego elementu budynku lub przy wykorzystaniu drabiny mechanicznej.