ORGANIZACJA OCHOTNICZYCH STRAZY POZARNYCH.

Zwiazek Ochotniczych Strazy Pozarnych Rzeczypospolitej Polskiej dziala na podstawie ustawy z dnia 7.04.1989 r. - „Prawo o stowarzyszeniach", ustawy z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpozarowej oraz statutu Zwiazku. Zwiazek zrzesza ochotnicze straze pozarne i inne osoby prawne w celu reprezentowania ich interesów w zakresie dzialalnosci na rzecz ochrony p.poz., propagowania i realizacji zadan statutowych.

OSP dziala na podstawie wyzej wymienionych przepisów oraz wlasnego statutu. Statut OSP okresla: siedzibe, teren dzialania, cele i sposoby dzialania, prawa i obowiazki czlonków, wladze (walne zebranie, zarzad) komisja rewizyjna), majatek i fundusze OSP oraz zmiany statutu i rozwiazanie OSP.

 Czlonkami OSP moga byc:

-   osoby fizyczne, majace pelna zdolnosc do czynnosci prawnych i nie pozbawione praw publicznych,

-   maloletni za zgoda przedstawicieli ustawowych,                     

-   osoby prawne.

Przyjecie w poczet czlonków nastepuje na podstawie uchwaly zarzadu OSP po zlozeniu przez osobe zainteresowana pisemnej deklaracji.

Czlonkowie OSP dziela sie na:

- czynnych,                                          - mlodziezowych druzyn pozarniczych,             

- wspierajacych,                                   - honorowych.

Czlonkiem czynnym moze byc osoba, która aktywnie uczestniczy w wykonywaniu postanowien statutu, oplaca skladke czlonkowska i zlozyla przyrzeczenie.

Czlonkiem mlodziezowej drozyny pozarniczej moze zostac osoba, która ukonczyla 12 lat, uzyskala zgode opiekunów ustawowych i zlozyla przyrzeczenie. Czlonkowie MDP w wieku 16 - 18 lat moga byc wybierani do wladz OSP. MDP moga byc srodowiskowe oraz tworzone w szkolach i placówkach wychowawczych oraz miejscu zamieszkania. Zasady organizacji MDP okresla regulamin organizacyjny MDP zatwierdzony przez Zarzad Glówny ZOSP RP.

Czlonkiem wspierajacym moze byc osoba fizyczna lub prawna wspóldzialajaca w rozwoju OSP, wspomagajaca finansowo badz w innej formie jej dzialalnosc. Czlonek wspierajacy-osoba fizyczna, a w przypadku osoby prawnej jej przedstawiciel ma prawo:

- uczestniczyc w walnym zebraniu czlonków OSP i byc wybieranym do wladz OSP,

- korzystac z urzadzen i sprzetu bedacego wlasnoscia OSP.

Czlonkiem honorowym moze zostac czlonek OSP szczególnie zasluzony dla ochrony przeciwpozarowej. Godnosc czlonka honorowego nadaje walne zebranie. Nie oplacaja oni skladek czlonkowskich.

Czlonkowie czynni i honorowi maja prawo:

- wybierac i byc wybierani do wladz OSP,                                  - uczestniczyc w walnym zebraniu z prawem glosu,

- wysuwac postulaty i wnioski wobec wladz OSP,                       - uzywac munduru i odznak,

- korzystac z urzadzen i sprzetu bedacego wlasnoscia OSP.

Do obowiazków czlonka czynnego nalezy:

- aktywnie uczestniczyc w dzialalnosci OSP,

- przestrzegac postanowien statutu OSP, jak tez regulaminów i uchwal wladz OSP,

- podnosic poziom wiedzy pozarniczej poprzez udzial w szkoleniu fachowym,

- dbac o mienie OSP,                                       - regularnie oplacac skladki czlonkowskie.

Zarzad OSP sposród czlonków czynnych tworzy jednostke operacyjno - techniczna.

Czlonkowstwo ustaje na skutek:

- dobrowolnego wystapienia z OSP,

- wykluczenia przez wladze OSP z powodu prowadzenia dzialalnosci sprzecznej z postanowieniami statutu,

- skreslenia z powodu nie usprawiedliwionego zalegania z oplata skladek czlonkowskich powyzej  1 roku,

- likwidacji OSP,           - smierci,                      - likwidacji osoby prawnej bedacej czlonkiem wspierajacym.

Wladzami OSP sa:

-           walne zebranie - najwyzsza wladza OSP,             

-           zarzad - 5 do 9 czlonków wybranych przez walne zebranie,

-           komisja rewizyjna - 3 czlonków wybranych przez walne zebranie.

Do kompetencji walnego zebrania nalezy:

- podejmowanie uchwal o zmianach i rozwiazaniu OSP,

- rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdania zarzadu i komisji rewizyjnej z ich dzialalnosci,

- uchwalanie rocznego planu dzialalnosci i budzetu OSP,

- ustalanie wysokosci skladki czlonkowskiej oraz podejmowanie decyzji o jej zmianie,

- podejmowanie uchwal w sprawie udzielania absolutorium dla ustepujacego zarzadu,

- rozpatrywanie odwolan od decyzji zarzadu oraz innych spraw i wniosków zgloszonych przez czlonków,

- podjecie uchwaly o wystapieniu ze Zwiazku OSP RP,

- podejmowanie uchwal w prawach nabycia i zbycia nieruchomosci oraz ich obciazeniu, a takze o nabyciu i zbyciu srodków trwalych,

- podejmowanie uchwal w sprawie przyjecia zapisów i darowizn,

- wybieranie i delegowanie czlonka OSP w sklad wladz ZOSP RP.

Zarzad wybiera ze swego grona prezesa, naczelnika strazy, dwóch wiceprezesów, sekretarza i skarbnika a moze wybrac gospodarza, kronikarza i zastepce naczelnika strazy. Naczelnik sprawuje funkcje wiceprezesa.

Do zadan zarzadu nalezy:

- reprezentowanie interesów OSP,                     - realizowanie uchwal i wytycznych walnego zebrania,

- zwolywanie walnego zebrania,                         - zaciaganie w imieniu OSP zobowiazan finansowych,

- niezwloczne zawiadamianie sadu rejestrowego i organu nadzorujacego o zmianie statutu,

- informowanie sadu rejestrowego i organu nadzorujacego o swoim skladzie, miejscu zamieszkania czlonków, a takze o adresie siedziby OSP,

- udzielanie wyjasnien organowi nadzorujacemu oraz udostepnianie do przejrzenia w lokalu OSP dokumentów zwiazanych z jej dzialalnoscia,

- opracowywanie projektów rocznego planu dzialalnosci i budzetu OSP oraz skladanie sprawozdan z ich wykonaniu,

- przyjmowanie i skreslanie z listy czlonków OSP,

- przyznawanie wyrózniajacym sie czlonkom dyplomów i nagród oraz wystepowanie z wnioskami o przyznanie odznaczen i odznak,

- organizowanie MDP i kobiecych druzyn OSP, zespolów kulturalno-oswiatowych i sportowych,

- rozstrzyganie sporów miedzy czlonkami, wynikajacych z ich przynaleznosci do OSP,

- wykonywanie innych zadan nie przypisanych kompetencjom walnego zebrania.

Prezes zarzadu reprezentuje OSP na zewnatrz i kieruje caloksztaltem prac zarzadu.

Naczelnik strazy kieruje jednostka operacyjno-taktyczna jednoosobowo w formie rozkazów i polecen.

Do naczelnika strazy nalezy:

- wnioskowanie do zarzadu o wyznaczenie czlonków do wykonania zadan operacyjno - technicznych,

- organizowanie i prowadzenie podstawowego szkolenia pozarniczego czlonków OSP, druzyn mlodziezowych i kobiecych

- czuwanie nad przestrzeganiem dyscypliny organizacyjnej przez czlonków OSP,

- kierowanie przeciwpozarowa dzialalnoscia zapobiegawcza,

- kierowanie OSP w przeprowadzanych akcjach ratowniczo - gasniczych,

- dysponowanie sprzetem i urzadzeniami pozarniczymi oraz nadzorowanie ich prawidlowej eksploatacji i konserwacji,

- opracowywanie opinii i wniosków w sprawie stanu ochrony p.poz. miejscowosci oraz wyposazenia OSP w sprzet techniczny i inne srodki.

Komisja rewizyjna jest organem kontrolnym OSP i do jej zadan nalezy:

- przeprowadzanie co najmniej raz w roku kontroli caloksztaltu dzialalnosci statutowej OSP ze szczególnym uwzglednieniem gospodarki finansowej i oplacania skladek czlonkowskich,

- skladanie na walnym zebraniu sprawozdania z przeprowadzonych kontroli wraz z ocena dzialalnosci OSP,

- przedstawianie zarzadowi uwag i wniosków dotyczacych jego dzialalnosci,

- wnioskowanie o udzielenie absolutorium ustepujacemu zarzadowi.

PROFILAKTYKA POZAROWA.

Profilaktyka pozarowa to dzialania stosowane w celu zapobiegania powstawaniu i rozprzestrzenianiu sie pozarów. Dzialania te odnosza sie glównie do:

• odpowiedniego zachowania ludzi,                    • tworzenia odpowiednich przepisów przeciwpozarowych,

• stosowania technicznych srodków zabezpieczenia przeciwpozarowego.

Dzialalnosc profilaktyczna ma na celu ograniczenie mozliwosci powstania i rozprzestrzeniania sie pozaru. Wiekszosc pozarów powstaje na skutek niewlasciwego zachowania sie czlowieka lub zaniechania wymaganych dzialan.

Przyczyny powstawania pozarów sa rózne, do najczesciej spotykanych zalicza sie:

1. Nieostroznosc osób doroslych  jak i dzieci przy poslugiwaniu sie ogniem otwartym np. plomieniem, zapalkami, itp. np.:

• porzucanie nie wygaszonych papierosów i zapalek w otoczeniu materialów parnych,

• palenie tytoniu w miejscach podatnych na zapalenie i wybuch,

• stosowanie ognia w otoczeniu par cieczy i gazów palnych,

• palenie ogniska bez zachowania wymaganych zasad bezpieczenstwa p.poz,

• wypalanie traw i pozostalosci po uprawach rolnych,

• nieostrozne obchodzenie sie ze swiecami, lampami naftowymi itp.

2. Nieostroznosc osób doroslych jak i dzieci przy poslugiwaniu sie substancjami latwopalnymi np.:

• stosowanie plynów latwo zapalnych do zmywania róznego rodzaju nieczystosci,

• pranie odziezy w benzynie lub innym rozpuszczalniku,

• rozpalanie pieców przy uzyciu cieczy latwo zapalnej,

• nieostrozne przelewanie cieczy latwo zapalnej np. w poblizu zródla ognia i promieniowania cieplnego,

• niewlasciwe poslugiwanie sie substancjami pirotechnicznymi (sztuczne ognie).

3. Nieostroznosc osób doroslych przy prowadzeniu prac pozarowe niebezpiecznych:

• niewlasciwe przygotowanie stanowiska pracy do prowadzenia prac spawalniczych, a w tym nieprzestrzeganie rezimu przewidzianego w instrukcji,

• brak wlasciwego nadzoru nad procesem spawalniczym,

• prowadzenie prac remontowo - budowlanych z uzyciem ognia w poblizu materialów palnych.

4. Wady urzadzen i instalacji elektrycznych oraz ich nieprawidlowa eksploatacja. Np.:

• nieprawidlowo dobrana lub wykonana instalacja elektryczna,

• przeciazenie instalacji elektrycznej,

• wady i uszkodzenia instalacji jak i urzadzen,

• nie usuwanie wad majacych wplyw na awarie w instalacji elektrycznej,

• eksploatacja prowizorycznych urzadzen elektrycznych,

• eksploatacja punktów swietlnych (zarówek) w bliskiej odleglosci od materialu palnego,

• samowolna, niefachowa naprawa instalacji i urzadzen,

• naprawa bezpieczników drutem,

• stosowanie palnych oslon na punkty swietlne,

• zewnetrzne mechaniczne uszkodzenia instalacji.

5. Wady elektrycznych urzadzen ogrzewczych oraz ich nieprawidlowa eksploatacja np.:

- eksploatacja elektrycznych urzadzen grzewczych niesprawnych technicznie lub wykonanych prowizorycznie samodzielnie, pozostawienie bez dozom przenosnych urzadzen grzejnych, itp.

- eksploatacja urzadzenia grzejnego bez zabezpieczenia na palnym podlozu lub w poblizu materialu palnego.

6. Wady oraz nieprawidlowa eksploatacja urzadzen ogrzewczych na paliwo. Przyklady:

- niewlasciwy dobór oraz stan techniczny urzadzenia ogrzewczego (pekniecia, nieszczelnosci),

- nie zachowanie wymaganej odleglosci urzadzenia ogrzewczego od materialu palnego,

- wysypywanie zaru piecowego (szlaki) w miejscu narazonym na zapalenie,

- uszkodzenia kominów, palenisk, przewodów dymowych i spalinowych,

- wystepowanie (wbudowanie) palnych elementów konstrukcyjnych (drewnianych) w kominie,

- niewlasciwa obsluga urzadzen i instalacji na gaz propan - butan w butlach,

- suszenie lub przechowywanie materialów palnych jak odziez, paliwo w bliskim sasiedztwie zródel ognia i ciepla,

- zbyt intensywne palenie powodujace wydobywanie sie iskier z komina lub zapalenie sadzy,

- brak nadzoru nad piecami w czasie palenia w nich.

7. Wady urzadzen mechanicznych oraz nieprawidlowa ich eksploatacja np.:

- nieprawidlowy dobór konstrukcyjny urzadzenia mechanicznego np. powodujacego stale tarcie,

- brak konserwacji urzadzen np. lozysk powodujacych nagrzanie material przyleglego,

- pozostawienie maszyn i urzadzen lub aparatur w czasie pracy bez opieki i nadzoru,

- brak konserwacji instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej.

8. Wady procesów oraz nieprzestrzeganie rezimów technologicznych. Przyklady:

- niewlasciwy dobór urzadzen i instalacji (wytrzymalosc, srednica, cisnienie itp.),

- niewlasciwe dozowanie cieczy latwo zapalnej w urzadzeniu,

- nadmierne podgrzewanie pojemników z plynami latwo zapalnymi,

- pozostawienie bez dozoru pracujacych urzadzen technologicznych,

- przekraczanie rezimu technologicznego takich jak temperatura, cisnienie, itp.,

- nieszczelnosci aparatury i urzadzen powodujacych wyciek cieczy itp.,

- samodzielne usuwanie automatyki sterowania i kontroli urzadzenia.

9. Nieprawidlowe magazynowanie substancji niebezpiecznych np.:

• niewlasciwe skladowanie materialów i surowców mogacych wchodzic z soba w reakcje chemiczne, badz tez reagujacych na cieplo, swiatlo, wilgoc itp.,

• przechowywanie materialów palnych w nieszczelnych naczyniach lub podatnych na stluczenia.

10. Samozapalenie sie materialów.

Samozapalenie powstaje na skutek zachodzacych procesów biochemicznych w materiale podatnym na takie czynniki. Proces ten powoduje samoogrzewanie i w konsekwencji czesto prowadzi do samozapalenia, któremu ulegaja materialy zaolejone np. zbite w skrzyni czysciwo, materialy wilgotne takie jak wegiel, siano, pasza, nawozy sztuczne niewlasciwie skladowane.

11. Wyladowania elektrycznosci - dziela sie na:

- wyladowania atmosferyczne (pioruny),              - wyladowania elektrycznosci statycznej.

Powstalym wskutek wyladowan atmosferycznych pozarom mozna zapobiegac tylko zakladajac wlasciwie wykonane instalacje odgromowe czyli piorunochronne. Elektrycznosc statyczna polega na powstawaniu ladunków elektrycznych na czesciach maszyn, instalacjach, pasach transmisyjnych itp., miejscach, gdzie nastepuje stykanie sie i rozdzielanie róznych cial, tarcie, przelewanie, przewijanie, chodzenie w gumowym obuwiu itp. co powoduje powstawanie iskier. Zapobiegac temu mozna poprzez uziemianie róznego rodzaju maszyn, zbiorników i instalacji.

12. Podpalenia. Najczesciej podpalenia powstaja na tle:

- zazdrosci lub konkurencji,                               - checi ukrycia naduzyc finansowych,

- zatarcia sladów po przestepstwie,                    - otrzymania zysku z tytulu odszkodowania,

- choroby psychicznej itp.

13. Inne przyczyny pozarów, miedzy innymi:

• iskry wydobywajace sie z parowozu lub urzadzenia szlifierskiego,

• magazynowanie materialów palnych w poblizu budynków,

• stosowanie iskrzacych urzadzen i obuwia w pomieszczeniach zawierajacych stezenia gazów lub plynów wybuchowych,

• otwieranie beczek z rozpuszczalnikiem przy uzyciu iskrzacych narzedzi,

• nie oczyszczanie w przewidzianych terminach przewodów dymowych i spalinowych.

Miejsca powstawania pozarów.

1.        W rolnictwie: budynki gospodarcze (szopy, komórki, garaze: wiaty, kotlownie), budynki inwentarskie i magazynowe, sterty i stogi, budynki i instalacje przerobu produktów rolnych (mlyny, paszarnie itp.), maszyny rolnicze, srodki transportu rolnicze, uprawy rolne, laki, nieuzytkowane powierzchnie rolnicze.

2.        Obiekty zamieszkania: budynki jedno- i wielorodzinne, hotele, internaty, domy wczasowe itp.

3.        Lasy: uprawy lesne, mlodniki oraz rózne drzewostany.

4.        Srodki transportu: srodki komunikacji drogowej, kolejowej - szynowej, lotniczej i sródladowej.

5.        Obiekty produkcyjne: pomieszczenia socjalne, instalacje technologiczne, rurociagi oraz magazyny i urzadzenia.

6.        Obiekty uzytecznosci publicznej: obiekty administracyjno - biurowe, oswiaty i nauki, sluzby zdrowia, handlowo-uslugowe, widowiskowe, sakralne, muzea, biblioteki itp.

7.        Na siódmym miejscu pod wzgledem ilosci pozarów uplasowaly sie budynki magazynowe: magazyny, place skladowe, zbiorniki oraz place budowy.

8.        Inne grupy niz ww.: smietniki, drzewa, obiekty specjalne, trawy na terenach nierolniczych itp.