|
|
|
|
|
|||
PODRECZNY SPRZET GASNICZY O bok specjalistycznego sprzetu do prowadzenia wszelkich dzialan ratowniczo-gasniczych, stanowiacego wyposazenie panstwowej i ochotniczych strazy pozarnych, wazna role w systemie zwalczania pozarów odgrywa podreczny sprzet gasniczy, który przeznaczony jest do gaszenia pozarów w zarodku przed przybyciem zastepów PSP lub OSP. Wprawdzie sprzet podreczny stuzy czesciej osobom spoza naszych szeregów, niemniej wiedza z zakresu jego obslugi i stosowania musi byc (jak cala wiedza pozarnicza) przede wszystkim domena strazaków. Uporzadkujmy sobie zatem w pamieci wiedze o nim. Podreczny sprzet gasniczy , ze wzgledu na niewielkie rozmiary i nieduza ilosc zawartego w nim srodka gasniczego, moze skutecznie zadzialac w zasadzie tylko w pierwszej fazie rozwoju pozaru, tylko wówczas, gdy plonaca powierzchnia jest mata. Moze zatem byc wykorzystany przez osobe, która zauwazy pozar i od razu przystapi do czynnosci gasniczych. Dlatego tez rozwiazania konstrukcyjne tych urzadzen gasniczych i sposób ich obslugi musza umozliwiac posluzenie sie nimi osobom doroslym, nie majacym przeszkolenia specjalistycznego. Warto nadmienic, ze sprzetem podrecznym powinni umiec posluzyc sie wszyscy obywatele. Aby tak byc moglo, na etykiecie urzadzenia powinien byc umieszczony opis sposobu oraz zakres uzycia. U mieszczanie sprzetu podrecznego w ochranianych obiektach odbywa sie zgodnie z wymaganymi normami. Ilosc i rodzaj sprzetu nalezy dostosowac do zabezpieczanej powierzchni, obciazenia ogniowego, rodzaju wystepujacych w pomieszczeniu materialów palnych i urzadzen, zagrozenia wybuchem i zagrozenia ludzi. Jedna jednostka sprzetu (np. gasnica), w zaleznosci od warunków, przypada na powierzchnie od 150 do 500 m2. Powierzchnie chronione bywaja takze mniejsze, szczególnie tam, gdzie wystepuja male, nie polaczone ze soba pomieszczenia. Gasnice wymagane sa takze w samochodach osobowych. D o podrecznego sprzetu gasniczego zalicza sie: - hydronetki, - gasnice, - male agregaty gasnicze, - koce gasnicze. Hydronetka J est to urzadzenie skladajace sie z pojemnika o objetosci ok. 151 zawierajacego wode, pompki ssaco-ttoczacej i gumowego wezyka zakonczonego mala pradowniczka. Aby uzyc hydronetki, nalezy: chwycic za uchwyt, przeniesc ja na odleglosc 3-5 m. od ognia, jedna dlonia trzymac pradowniczke, a druga za pomoca pompki pompowac wode. Podczas gaszenia hydronetka druga osoba moze uzupelniac w pojemniku wode, co umozliwi ciagla prace urzadzenia. Hydronetka najskuteczniej gasi male pozary cial stalych. Nie nalezy stosowac jej do gaszenia plonacej cieczy, gazów i metali lekkich, a przede wszystkim urzadzen elektrycznych bedacych pod napieciem. Dzialanie woda na urzadzenia elektryczne naraza ratownika na porazenie pradem. Gasnice S a to urzadzenia, których calkowita masa nie przekracza 20 kg, zdolne do samodzielnego wyrzucania srodka gasniczego na skutek dzialania cisnienia gazu, który spelnia role wyrzutnika. Zadzialanie gasnicy nastepuje po otwarciu zaworu. Zawór moze byc otwierany za pomoca pokretla lub dzwigni zabezpieczonej zawleczka. W gasnicach pianowych uruchomienie nastepuje po wbiciu do wnetrza gasnicy zbijaka, który przebija przepone oddzielajaca dwa reagujace ze soba roztwory. Uruchomienie gasnicy powinno odbywac sie w bezposrednim sasiedztwie zródla ognia, gdyz niewielka zawartosc srodka gasniczego w butli ogranicza bardzo czas dzialania. W zaleznosci od zastosowanego srodka gasnice dziela sie na: - pianowe, - sniegowe, - proszkowe, - halonowe. Gasnice pianowe N ajczesciej gasnica pianowa sklada sie z 10-litrowego stalowego pojemnika z umieszczonymi na zewnatrz uchwytami, szklanego naczynia umieszczonego wewnatrz, przepony oddzielajacej szklane na czynie od pojemnika i zbijaka umozliwiajacego przebicie przepony w trakcie uruchamiania urzadzenia. W szklanym naczyniu znajduje sie wodny roztwór kwasu, w pojemniku metalowym zas roztwór zasadowy (alkaliczny). Aby uruchomic gasnice, nalezy zdjac ja z wieszaka, tuz przed rozpoczeciem gaszenia odwrócic do góry dnem i wbic zbijak uderzajac o twarde podloze. Wbicie zbijaka powoduje wymieszanie sie dwóch roztworów, a tym samym burzliwa reakcje, w wyniku której wydziela sie dwutlenek wegla wytwarzajacy piane chemiczna. Wytworzone w butli cisnienie powoduje wyrzucenie piany przez dysze na odleglosc kilku metrów. Warto pamietac, ze procesu wydobywania sie piany nie mozna zatrzymac. Obok gasnic wytwarzajacych piane chemiczna stosowane sa takze gasnice z piana mechaniczna. W ich wnetrzu znajduje sie roztwór wodny srodka pianotwórczego, zas wyrzutnikiem piany jest znajdujacy sie w malym zbiorniczku dwutlenek wegla. Uruchomienie polega na przebiciu plytki zabezpieczajacej zbiorniczek z dwutlenkiem wegla, który po uwolnieniu sie powoduje wzrost cisnienia wymienionego roztworu, jego spienienie i wyrzucenie na zewnatrz butli. Gasnice pianowe uzywane sa do gaszenia pozarów cial stalych i cieczy palnych. Ze wzgledu na zawartosc wody w pianie nie wolno uzywac ich do gaszenia urzadzen elektrycznych pod napieciem. Gasnica sniegowa S klada sie z butli stalowej, wysokocisnieniowej, zaworu z pokretlem lub dzwignia, zaworu bezpieczenstwa, weza z dysza lub dyszy osadzonej na krótkim przewodzie sztywnym. Srodkiem gasniczym stosowanym w urzadzeniu jest dwutlenek wegla (CO 2 ) sprezony pod duzym cisnieniem. Z uwagi na temperature krytyczna CO 2 wynoszaca +31 °C i mozliwosc samoczynnego rozladowania sie butli przez zawór bezpieczenstwa po przekroczeniu tej temperatury, gasnice sniegowe nalezy chronic przed nagrzewaniem od zbyt wysokiej temperatury otoczenia i promieniowania slonecznego. Uruchomienie gasnicy polega na otwarciu zaworu za pomoca pokretla lub (w nowszych typach) dzwigni. Wydobywajacy sie gaz rozpreza sie i przechodzi glównie w stan lotny. Czesc gazu osiaga stan skupienia staly osadzajac sie na gaszonych powierzchniach w postaci suchego sniegu. Stad nazwa - gasnica sniegowa. Gasnice sniegowe moga sluzyc do gaszenia wszystkich materialów palnych. Gasnice proszkowe T o urzadzenia o róznej wielkosci zawierajace w butlach proszek gasniczy oraz dwutlenek wegla lub azot (gazy obojetne) jako wyrzutnik. W celu uruchomienia malej gasnicy, z zaworem przy butli nalezy wyszarpnac zawleczke zabezpieczajaca dzwignie, a nastepnie nacisnac dzwignie otwierajaca zawór. W urzadzeniach wiekszych uruchomienie polega na wbiciu zbijaka i otwarciu zaworu w pradowniczce przez wyszarpniecie zawleczki i nacisniecie dzwigni. Z uwagi na rózne rozwiazania techniczne stosowane w gasnicach proszkowych warto zapoznac sie ze wskazaniami umieszczonymi na etykiecie na butli. Proszek gasniczy jest takze srodkiem uniwersalnym, sluzy do gaszenia wszystkich rodzajów pozarów, niemniej przy dzialaniu na urzadzenie elektryczne nalezy zachowac odstep nie mniejszy niz 1 metr. Nalezy uwazac takze, by nie gasic urzadzen, w których napiecie przekracza 1000 V. Gasnice halonowe S kladaja sie ze zbiornika wypelnionego halonem pod odpowiednim cisnieniem, z zaworu z dzwignia lub pokretlem, manometru (przy wiekszych butlach) do pomiaru cisnienia oraz dyszy lub wezyka z dysza. Po otwarciu zaworu halon wydobywa sie z butli pod wlasnym cisnieniem. Mimo duzej skutecznosci gaszenia gasnice balonowe - z uwagi na ograniczenie produkcji halonów - wycofywane sa z uzycia. Male agregaty gasnicze A gregaty gasnicze to urzadzenia wieksze od gasnic. Z uwagi na wieksza mase umieszczane sa zazwyczaj na wózkach dwukolowych. Zawartosc srodka w agregatach waha sie w granicach od 25 do 150 kg. Stosowanie i obsluga agregatów praktycznie nie rózni sie od obslugi gasnic. Podobnie jak gasnice stosuje sie agregaty pianowe, sniegowe i proszkowe. N alezy pamietac o tym, zeby do gaszenia pozarów uzyc odpowiednich srodków. Tak wiec do pozarów z grupy A uzywana jest woda, piana gasnicza, proszek gasniczy, dwutlenek wegla, do grupy B piana gasnicza, proszek gasniczy, dwutlenek wegla, halon, natomiast do grup C i E proszek gasniczy, dwutlenek wegla oraz halon. Podczas doboru srodka gasniczego nalezy równiez pamietac o tym aby straty wywolane nasza dzialalnoscia nie byly wieksze niz straty spowodowane samym pozarem. Tak wiec do gaszenia ksiazek nie jest wskazana gasnica pianowa. Ugasi je bardzo dobrze, ale równiez je zmoczy co powoduje dodatkowe zniszczenie zbioru, poza tym nie mozna jej wylaczyc zanim sie cala nie oprózni. Gasnica proszkowa znowu powoduje ogromne zapylenie pomieszczenia. Koce gasnicze S luza do odcinania doplywu powietrza do plonacych materialów. Wykonane sa z tkaniny szklanej, niepalnej. Uzycie polega na szczelnym przykryciu malego, plonacego przedmiotu lub np. niewielkiego zbiornika z palaca sie ciecza. Uzywajac koca nalezy pamietac, by przykrywac zarzewie ognia od swojej strony, aby uniknac poparzenia ogniem. O mawiajac podreczny sprzet gasniczy warto przytoczyc zasady jego rozmieszczenia : - sprzet nalezy umieszczac w miejscach widocznych i dostepnych, - droga dojscia do sprzetu powinna miec szerokosc co najmniej 1 m, a jej dlugosc nie powinna przekraczac 30 m, - urzadzenia powinny byc zabezpieczone przed wysoka temperatura, napromieniowaniem i mozliwoscia powstania uszkodzen mechanicznych.
|
|||
