PODSTAWOWE FORMY WALKI Z POZARAMI.

Natarcie stanowi glówna forme walki z pozarem i polega na bezposrednim zwalczaniu ogniska pozaru srodkami gasniczymi w celu przerwania procesu palenia.

Decydujacy wplyw na skutecznosc natarcia ma:

• zastosowanie sprzetu gasniczego umozliwiajacego podawanie srodków gasniczych o zalozonych parametrach taktycznych, jak zasieg, cisniecie, wydajnosc, liczba spienienia,

• wlasciwy dobór srodków gasniczych i umiejetnosc ich wprowadzania w srodowisko pozaru,

• efektywne rozmieszczenie stanowisk gasniczych oraz dokladne okreslenie zadan bojowych do wykonania i wzajemnej wspólpracy,

• zapewnienie ciaglosci dzialan.

Sposób realizacji natarcia uzalezniony jest od sytuacji pozarowej. Podobnie jak w przypadku podzialu pozarów, na pozary wewnetrzne i zewnetrzne wyrózniamy dwa podstawowe rodzaje natarcia:

• natarcie wewnetrzne polegajace na prowadzeniu akcji gasniczej wewnatrz obiektu, co wymaga dobrego przygotowania pradowników,

• natarcie zewnetrzne - stosowane jest przy pozarach silnie rozwinietych, gdy dotarcie do wnetrza obiektu jest niemozliwe wskutek duzego promieniowania cieplnego oraz gdy istnieje potencjalne zagrozenie zawalenia konstrukcji budynku. W zaleznosci od rozmieszczenia stanowisk gasniczych na terenie po zaru w stosunku do jego frontu (czola), rozróznia sie natarcie:

Natarcie; a) frontalne, b) oskrzydlajace, c) okrazajace

• natarcie frontalne (czolowe) - majace na celu ograniczenie rozprzestrzeniania sie pozaru na jego froncie. Sily i srodki zaangazowane w natarciu frontowym nie moga byc przegrupowywane i kierowane do innych zadan przed osiagnieciem wyraznych efektów gasniczych.

• natarcie oskrzydlajace (dwustronne lub jednostronne) podejmowane jest gdy istnieja trudnosci w zajeciu stanowisk gasniczych na froncie pozaru. Podstawowym zadaniem stanowisk gasniczych jest zawezanie czola pozaru.

• natarcie okrazajace - najbardziej skuteczna forma dzialan bojowych polegajaca na prowadzeniu dzialan gasniczych na obwodzie pozaru. Wymaga zaangazowania znacznej ilosci sil i srodków.

Obrona jest to forma dzialania taktycznego, polegajaca na oddzialywaniu okreslonymi srodkami na obiekty zagrozone pozarem. W zaleznosci od ukierunkowania dzialan wyrózniamy trzy rodzaje obrony:

• obrona blizsza skierowana na obiekty zagrozone bezposrednio z zadaniem niedopuszczenia do rozprzestrzeniania sie pozaru.

• obrona dalsza (oslona) polega na dzialaniu na obiekty zagrozone posrednio przez pozar (ognie lotne, wybuchy), a zadaniem jej jest niedopuszczenie do wytworzenia nowych ognisk.

• obrona przez opóznianie (obrona manewrowa) - jest to dzialanie obronne, którego glównym celem jest zmniejszenie intensywnosci spalania, a tym samym rozprzestrzeniania sie pozaru. Nie zakladamy zatem, ze pozar zostanie zatrzymany w swoim rozwoju, zwolnione zostanie tylko tempo jego rozprzestrzeniania. Prowadzenie dzialan polega na tlumieniu plomieni na froncie pozaru, obnizeniu temperatury, ochladzaniu przyleglych do strefy spalania materialów palnych itp. Obrona przez opóznianie jest dzialaniem wymuszonym brakiem wystarczajacych ilosci sil i srodków, a czesto stanowi etap przygotowania zmasowanego natarcia na ogniska pozaru.

Stanowiska gasnicze pracujace w obronie tworza tzw. linie obrony:

• linia obrony blizszej - umowna linia, przebiegajaca w bezposrednim sasiedztwie zagrozonych obiektów, wzdluz której zajeto stanowiska obronne.

• linia obrony dalszej (oslony) - umowna linia przebiegajaca na granicy obiektów zagrozonych posrednio. Przyjmuje sie, ze jedno stanowisko gasnicze moze skutecznie dzialac w obronie:

• blizszej ok. 20 m                    • dalszej ok. 30 m.

Dzialania ratownicze podczas katastrof komunikacyjnych.

Przy wiekszosci zdarzen konieczna jest interwencja specjalistycznych sluzb ratowniczych celem wydobycia ofiar Wypadków uwiezionych w rozbitych pojazdach. Jednostki strazy pozarnych wykonuja nastepujace czynnosci:

- przyjecie zgloszenia o zdarzeniu,                    - kierowanie i organizacja akcji,

- przekazanie tej informacji do Policji i pogotowia ratunkowego,

- rozpoznanie i zdefiniowanie zagrozenia pochodzacego od materialów niebezpiecznych,

- oznakowanie miejsca zdarzenia i wyznaczenie stref niebezpiecznych,

- udzielanie pomocy przedlekarskiej,                  - uwalnianie zakleszczonych osób,

- likwidowanie zatorów i przeszkód terenowych,  - uszczelnianie wycieków substancji niebezpiecznych,

- przepompowywanie substancji niebezpiecznych,          - neutralizacja substancji niebezpiecznych,

- dekontaminacja ludzi i sprzetu,                                   - ewakuacja ludzi z I strefy zagrozenia,

- przyjmowanie od osób prawnych i fizycznych niezbednego sprzetu, gruntu i neutralizatorów,

- zorganizowanie sztabu akcji,                           - gaszenie pozarów,

- usuwanie wraków zagrazajacych bezpieczenstwu ruchu,

- podejmowanie decyzji o wstrzymaniu ruchu,     - oswietlenie terenu akcji,

- zabezpieczenie logistyczne (kwatermistrzowskie) akcji.

Glównymi partnerami strazaków w czasie takich akcji ratowniczych sa policjanci i sluzby medyczne, przy czym akcja ratownicza kieruje zawsze strazak. Analizujac katastrofy komunikacyjne najwiekszy udzial procentowy maja tu katastrofy (wypadki) drogowe. Pierwsza czynnoscia po przybyciu na miejsce zdarzenia jest rozpoznanie sytuacji i oznakowanie terenu akcji, stosujemy je przy kazdym zdarzeniu.

Powodami oznakowania sa:

- oddzielenie terenu niebezpiecznego przed osobami postronnymi,

- ostrzezenie innych uczestników drogi o wystepujacym niebezpieczenstwie czy zagrozeniu,

- ochrona ratowników.

Teren akcji i ratowników oznakowujemy i zabezpieczamy przy pomocy:

- samochodu pozarniczego z wlaczonymi swiatlami pojazdu uprzywilejowanego,

- pulsujacych swiatel (lamp) zóltych,                  - znaków drogowych,

- tasmy,                                                           - pacholków drogowych i zapór,

- urzadzen naglasniajacych,                              - pochodni i chemicznych zródel swiatla,

- latarek recznych i „lizaków",                - ubiorów odblaskowych ratowników.

Praktycznie w czasie katastrof czy wypadków drogowych istnieje duze prawdopodobienstwo powstania pozaru. Powodowane jest to wyciekiem paliwa z uszkodzonej instalacji paliwowej pojazdu, a takze mozliwoscia powstania zwarc w instalacji elektrycznej. Aby temu zapobiec mozna odlaczyc akumulator. Odlaczania akumulatora nie wykonujemy w pojazdach, które maja sterowane elektrycznie zaniki drzwiowe i regulacje foteli. Odlaczajac akumulator odcinamy przewód („-") tzw. masowy, aby w czasie tej czynnosci nie spowodowac zwarcia instalacji. Niezaleznie od tego, czy mozemy odlaczyc akumulator, czy nie, zawsze nalezy przygotowac zabezpieczenie gasnicze. Nalezy takze pamietac, ze pojazd, z którego bedziemy wydobywac ludzi, trzeba koniecznie ustabilizowac, tzn. zabezpieczyc przed stoczeniem sie, przewróceniem itp. Przystepujac do akcji ratowniczej musimy równiez pamietac, ze narzedzia powinny byc ulozone blisko pojazdu ratowanego, weze zasilajace urzadzenia hydrauliczne nie powinny byc poplatane oraz nalezy zostawic miejsce dla karetki pogotowia. W celu wykonania dojscia do osoby uwiezionej w samochodzie najpierw próbujemy otworzyc drzwi klamka, pamietajac o tym, ze drzwi moga byc zabezpieczone od wewnatrz przed otwarciem z zewnatrz lub zabezpieczone przed otwarciem od wewnatrz (zabezpieczone przed wypadnieciem dzieci). Mozna próbowac otworzyc drzwi za pomoca kluczyka lub klamki wewnetrznej. W razie niemoznosci otwarcia drzwi w naturalny sposób wykonujemy silowe otwieranie, starajac sie otworzyc drzwi w kierunku normalnym, czyli od strony zamka. Do tego celu mozemy uzyc srubokreta, lomu, lyzki do kól, siekierolomy czy narzedzi hydraulicznych, w zaleznosci od tego czym dysponujemy. Uzyte przez nas narzedzie staramy sie wlozyc (podwazyc) nad zamkiem a potem pod zamkiem. W przypadku braku mozliwosci wlozenia narzedzi od strony zamków, przystepujemy do próby od strony zawiasów.

Przy usuwaniu szyb hartowanych nalezy pamietac o przykryciu uwiezionego w samochodzie czlowieka grubym materialem w celu zabezpieczenia go przed rozpryskujacym sie szklem. Najprostszym sposobem usuniecia szyby klejonej jest wyjecie wkladki rozpierajacej uszczelke szyby a nastepnie podwazenia uszczelki i wyjecia calej szyby. Bardziej skomplikowane jest usuwanie szyby wklejanej w karoserie. Do tego celu potrzebna jest specjalna pila.

Po wykonaniu dojscia do ratowanego nalezy zrobic dostep dla personelu medycznego, który wyjmie w sposób fachowy poszkodowanego z pojazdu. Decydujac sie na wyjecie poszkodowanego z pojazdu musimy pamietac, ze oprócz obrazen widocznych moga byc obrazenia niewidoczne dla nas (np. uszkodzony kregoslup) i dlatego przed wyjeciem poszkodowanego nalezy odpowiednio zabezpieczyc, aby nie wyrzadzic mu jeszcze wiekszej krzywdy i oszczedzic cierpienia.

Dzialania ratownicze w akcjach chemicznych.

Materialy niebezpieczne to materialy, które ze wzgledu na swoje wlasciwosci chemiczne, fizyczne lub biologiczne moga spowodowac zagrozenie dla zdrowia i zycia ludzkiego lub zniszczenia badz uszkodzenie mienia. Niebezpieczenstwo to wystepuje w przypadku nieprawidlowego obchodzenia sie z nimi lub awarii w czasie transportu. Pod wzgledem rodzaju zagrozenia wszystkie przewozone materialy niebezpieczne dziela sie na cztery zasadnicze grupy:

grupa I     - materialy wybuchowe,

grupa II    - materialy przedstawiajace zagrozenia pozarowe,

grupa III   - materialy przedstawiajace zagrozenia toksyczne (trujace) lub zrace,

grupa IV   - materialy przedstawiajace zagrozenie promieniotwórcze.

Tablice ostrzegawcze sa pomaranczowe, odblaskowe, o wymiarach 30 x 40 cm z numerami rozpoznawczymi. Numer rozpoznawczy (cyfry w górnej czesci oznaczaja rodzaj materialu i glówne niebezpieczenstwo materialu:

2 – oznacza gaz,                      3 – oznacza material ciekly zapalny,

4 – material staly zapalny,         5 – material utleniajacy, podtrzymujacy palenie lub nadtlenek organiczny,

6 – material trujacy,                  7 – material promieniotwórczy,

8 – material zracy.

Druga i ewentualnie trzecia cyfra tego numeru wskazuja niebezpieczenstwa materialu:

1 – niebezpieczenstwo wybuchu,           2 – zdolnosc wytwarzania gazu,

3 – latwozapalnosc,                              5 – niebezpieczenstwo utleniania,

6 – toksycznosc,                                  8 – dzialanie zrace,

9 – niebezpieczenstwo gwaltownej reakcji w wyniku samoczynnego rozpadu lub polimeryzacji.

Jednakowe dwie pierwsze cyfry oznaczaja nasilenie niebezpieczenstwa glównego. Znak „X" przed numerem oznacza absolutny zakaz kontaktu tego materialu z woda (wzór tablicy w zalaczeniu). Numer rozpoznawczy materialu (u dolu tablicy) sklada sie z czterech cyfr i oznacza katalogowy numer danego materialu. Podajac ten numer do RSK otrzymasz informacje szczególowe o tym materiale np. czym mozna gasic, jak oddzialywuje na organizm, zasady udzielania pomocy przedlekarskiej itp.

Dzialania ratownicze w akcjach chemicznych musza byc prowadzone z zachowaniem szczególnych srodków ostroznosci. Maksymalna ostroznosc nalezy zachowac juz w czasie dojazdu do miejsca akcji. W miare mozliwosci trzeba dojezdzac od strony nawietrznej czyli zgodnie z kierunkiem wiatru a samochód ustawic w bezpiecznej odleglosci. Rozpoznanie nalezy przeprowadzac w aparatach oddechowych i to tylko do odczytania numerów rozpoznawczych. Jezeli nie jest to material toksyczny (cyfra 6 w górnej czesci tablicy oznacza toksycznosc) mozna stosujac aparaty oddechowe ewakuowac osoby poszkodowane z zagrozonej strefy. Nastepnie nalezy zabezpieczyc teren (do czasu przybycia Policji) oraz wezwac jednostki specjalistyczne Panstwowej Strazy Pozarnej lub Stacje Ratownictwa Chemicznego. W dalszej czesci akcji nalezy wykonywac czynnosci pomocnicze zgodnie z rozkazami kierujacego akcja ratownicza z zachowaniem maksymalnej dyscypliny i ostroznosci.